Làm sao để biết mình bị xơ gan?

Gan là một cơ quan có khả năng bù trừ rất tốt nghĩa là khi gan bị hư hại, các phần gan còn lại sẽ “gánh” thêm công việc của các phần gan bị hư, cho nên ít khi nó biểu hiện tình trạng suy giảm chức năng trong giai đoạn đầu. Chính vì vậy, bệnh thường không có triệu chứng gì rõ rệt và người ta gọi đó là thời kỳ xơ gan còn bù tức là thời kỳ mà nhiệm vụ của gan vẫn được bù đắp nhờ phần gan bình thường còn lại.

>> Xem thêm: Xét nghiệm viêm gan để làm gì?

>> Xem thêm: Chỉ số HbSAg có ý nghĩa gì trong kiểm tra viêm gan B?

Bình thường gan mềm, màu đỏ nâu, mặt nhẵn, cân nặng từ 1,2 – 1,5kg. Xơ gan có thể to hoặc teo nhỏ, chỉ còn nặng khoảng 500g, mật độ cứng nhắc, màu sắc thay đổi, đỏ nhạt – vàng nhạt, mặt gan mất tính chất nhẵn bóng, sần hoặc mấp mô do các cục u. Tổ chức gan bị thay đổi nhiều, các tế bào liên kết của khoang cửa bị xơ cứng, lan rộng, bóp chẹt các hệ thống mạch và ống mật. Tế bào nhu mô của múi gan sinh sản ra tế bào mới, tạo thành nhóm nhỏ, xung quanh là tổ chức xơ, làm biến đổi cấu trúc bình thường của múi gan.

MỘT SỐ BIỂU HIỆN CỦA BỆNH XƠ GAN

Các triệu chứng của bệnh viêm gan thường không nổi bật mà diễn ra một cách âm thầm. Khi bệnh chuyển sang giai đoạn xơ gan giai đoạn đầu cũng không có nhiều điều khác biệt. Bệnh nhân có thể chỉ cảm thấy hơi mệt mỏi, không làm việc được lâu, hay chán ăn, buồn nôn và sợ một số thức ăn đặc biệt là những thức ăn chứa nhiều dầu mỡ. Sau khi ăn, thường có những cảm giác đầy bụng, khó tiêu. Đôi khi, bệnh nhân thấy đau tức vùng dưới sườn bên phải. Trên da ở vùng ngực, lưng và cổ của bệnh nhân có những đốm đỏ hình giống như hoa thị mà danh từ y học gọi đó là sao mạch. Lòng bàn tay có thể bị ửng đỏ. Việc phát hiện bệnh trong giai đoạn này thường là tình cờ khi đi khám sức khỏe định kỳ, khi làm xét nghiệm tổng quát về chức năng gan, tình cờ phát hiện qua siêu âm bụng…

>> Xem thêm: Kiểm tra bằng siêu âm có phát hiện được xơ gan không?

>> Xem thêm: Xét nghiệm xơ gan cần kiểm tra những gì?

Sau một thời gian khoảng vài tháng hoặc vài năm, bệnh sẽ tiến triển đến giai đoạn nặng hơn gọi là thời kỳ xơ gan mất bù tức là thời kỳ mà gan không còn đủ sức đảm đương nhiệm vụ của mình. Đó là lúc mà gan bị hư hại quá nhiều nên bắt đầu bộc lộ sự suy giảm chức năng. Bệnh nhân thường đi khám bệnh vì thấy bụng ngày càng to ra do ứ nước trong bụng mà người ta gọi là bị cổ trướng hoặc báng bụng. Vùng mắt cá chân có thể bị sưng lên, đè vào thì hơi bị lõm. Lúc này, người bệnh hay than mệt mỏi, chán ăn, cảm giác bị suy nhược, sụt cân… Bệnh nhân có thể bị vàng da và vàng mắt, dễ bị bầm ở các chỗ tiêm chích, chảy máu răng, chảy máu cam. Phụ nữ có thể bị rối loạn kinh nguyệt hoặc mất kinh, đàn ông có thể bị bất lực. Dưới bờ sườn bên phải có thể sờ thấy gan hơi cứng chắc và dưới bờ sườn bên trái có thể sờ thấy lá lách lớn.

Bệnh nhân có thể có những rối loạn về tinh thần như mất khả năng tập trung ngay cả khi làm những công việc rất yêu thích, cảm thấy dễ mệt nhưng lại ngủ không ngon. Nặng hơn nữa, bệnh nhân sẽ bị kích động, vật vã rồi dần dần bị hôn mê hoặc có thể bị ói ra máu rất nhiều và từ vong.

Những dấu hiệu trên có thể khó nhận biết vì thế khám sức khỏe định kì là biện pháp tối ưu nhất mà các chuyên gia khuyên mọi người nên làm, không những phát hiện xơ gan mà còn có thể phát hiện một số bệnh khác nữa.